Kendiniz hakkında bilgi verebilir misiniz ?
1962 yılında Türkiye’nin Malatya şehrinde doğdum. Ben cıvata ticareti yapan bir ailenin 3.kuşak temsilcisiyim. 1976 yılından beri üretim yapıyoruz ama bağlantı elemanı sektöründeki ticaretimiz 1915 yıllarına uzanmaktadır. 7-8 yaşlarında çocukluğum civataya somun takmakla geçti. Tüm okul hayatım boyunca da iş hayatının içindeydim. Ortadoğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünden 1984 yılında mezun olduktan sonra aile şirketimizde ticari hayatıma başladım. Babamdan şirket yönetimini devraldım. O dönemden beri aile şirketimiz olan TECDE Şirketler Grubunda 11 şirketimize başkanlık yapmaktayım. 2000 yılından beri BESİAD (Bağlantı Elemanları ve Sanayicileri İşadamları Derneği) Genel Kurulu Üyesi ve 2006 yılından bu yana da BESİAD Başkanlığını devam ettirmekteyim. Ayrıca Sanayi Odası ve Sivil Toplum Kuruluşlarında görev aktif görev almaktayım.
BESİAD’ın kuruluş amacı ve hizmetleri hakkında bilgi verebilir misiniz ?
BESİAD 2000 yılında, bağlantı elemanı üreten birkaç firma tarafından kuruldu. Bende kurucularından biriyim. Şuan 90 üyesi bulunmaktadır. BESIAD’ın en büyük özelliği sadece bağlantı elemanları üreten firmaların üye olabilmesidir. Bağlantı elemanı üreticilerine tel, kalıp, makine ve hizmet sağlayan firmalarda üye olabilmektedir. Ama bağlantı elemanı satıcıları üye olamamaktadır.
Türkiye’de üretilen bağlantı elemanlarının yaklaşık yüzde 80’ı BESİAD üyesi olan firmalar tarafından yapılmaktadır.
Bağlantı elemanları sektörünün daha profesyonelce yapılması, sektöre zarar veren unsurların ortadan kaldırılması amacıyla kurulmuştur. Ülkemizdeki bağlantı elemanları sanayici ve işadamlarının mesleki bilgilerini artırmak, Türkiye bağlantı elemanları imalatını ve yan sanayisini geliştirmek ve uluslararası platformda tanıtmaktır.
Ayrıca;
• Üyeleri arasında ki işbirliğini geliştirmek,
• Bağlantı Elemanları sektörünün gelişmesine yönelik ulusal ve uluslararası bazda toplantılar yapmak ve fuarlar sergiler düzenlemek,
• Bağlantı Elemanları ile ilgili kuruluşların düzenlediği yurt içi ve yurt dışı bu nevi toplantılarda bağlantı elemanları sanayicilerini temsil etmek,
• Üretici-sanayi arasında köprü oluşturmak,
• Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek,
• Üyelerine teknik bilgi vermek, iletişim sağlamak için bülten, dergi gibi faaliyetlerde bulunmaktadır.
Türkiye’nin bağlantı elemanları ithalat, ihracat ve üretim rakamları ne kadardır ?
Türkiye olarak 95 bin ton ithalat yapıyoruz. 150 bin tonu direk bağlantı elemanı olarak, 150 bin tonu ise ürün üzerinde montajlı olarak 300 bin ton ihracat yapıyoruz. Türkiye’nin iç pazar büyüklüğü ise yaklaşık 500 bin ton civarındadır. Türkiye’de bağlantı elemanlarının ana pazarı konumunda olan sektörler başta otomotiv olmak üzere beyaz eşya, mobilya, makine sanayidir. Dış pazarda ise en fazla satış Avrupa ülkelerine yapılmaktadır. Avrupa’ya yapılan satış miktarı toplam ihracatın yaklaşık yüzde 60’sini kapsamaktadır.
Üretim konusunda elimizde net bir veri yok ama tel üretimi ve ithalatını söz önüne aldığımızda yaklaşık bir rakam oluşmaktadır. Yıllık 700 bin ton civarında bağlantı elemanı üretildiğini tahmin etmekteyiz.
2018 yılında 90 bin ton bağlantı elemanları ithalatı yapıldı. Bu ithalatın %35’i Çin’den olmak üzere Tayvan ve Avrupa ithalat yapılan diğer ülkelerdir. Fakat ithalat rakamları her yıl düşmektedir ve bağlantı elemanları üretimi ve ihracatı artmaktadır.
Bağlantı elemanları sektörünün Türkiye sanayisindeki gelişimi ve konumu hakkında düşünceleriniz nedir?
Türkiye’de 1950’li yıllarda sıfır makineler ile yeni kurulan tesislerde başlayan bağlantı elemanı üretimi, Türkiye’nin 1970’li yıllardaki sanayi hamlesi ile büyümeye başlamıştır. Bu yıllarda cıvata makineleri ve kalıpları da Türkiye’de üretilmeye başlanmıştır. 1980’li yıllar bizim kuşağın bayrağı devralmaya başladığı yıllar oldu. Bu yıllarda otomotiv, beyaz eşya gibi sektörlerin büyümeye başlamasıyla bağlantı elemanı üreticileri de yatırım yapmaya ve imalatlarını büyütmeye başladılar. 1980’li yıllarda Uzakdoğu ve Avrupa’dan sıfır ve ikinci el makine ithalatı yoğunluk kazandı. Ayrıca Avrupa ve dünyaya açılmaya başladığımız dönemlerdir. 1990’lı yıllarda Türkiye’nin serbest piyasa ekonomisine geçmesi ile birlikte Çin faktörü devreyi girerek ithalat artmaya başlamıştır. Parası olan ama işi bilmeyen birçok kişi ithalat yapmaya başlamıştır. Bu durum bağlantı elemanı üretmek için yatırım yapmış firmaları zor duruma sokmuştur.
Bu duruma çözüm üretebilmek ve imalatçıları koruyabilmek için 2000 yılında BESİAD kurulmuştur. Çin ürünlerine gözetim zorunluluğu getirildi, gelen mallar teste gönderilmeye başlandı ve ithalat zorlaştırıldı. Yerli üreticiler daha büyük yatırımlara ve daha yüksek kapasiteli üretime başladılar. Tabi sanayi hamlesi ile diğer sanayilerde büyümeye başladı. Otomotiv üretimi o yıllarda 1 milyon adedi geçti. Arçelik, Vestel, BSH gibi beyaz eşya üreticileri 10 milyon gibi üretim adetlerine ulaştılar. 2010’lu yıllara geldiğimizde ise Türkiye daha global bir pazar haline geldi. BESİAD öncülüğünde Türkiye’de uluslararası bağlantı elemanları fuarları yapılmaya başlandı. Türk Hava Yolları’nın büyümesi ile her yere ulaşım kolaylaştı. Türk üreticisi dünyada yeni pazarlar aramaya başladı. Bağlantı elemanı sektöründe uluslararası alanda bilinen markalar oluşmaya başladı. Soğuk dövme, sıcak dövme, daldırma galvanizli ürünler, demiryolu bağlantı elemanları, mobilya sektörü, pen gibi sektörlere bağlantı elemanı üretimi konusunda uzmanlaşmış firmalarımız oluştu.
Bağlantı elemanlarının en fazla kullanıldığı otomotiv ve beyaz eşya sektörleri hakkında bilgi verebilir misiniz ?
Türkiye otomotiv üretimi ticari araçlarla birlikte 1.750.000 adet, üretim kapasitesi ise 2.100.000 adettir. Volkswagen fabrikası Türkiye’de üretime başladığında bu adetler 2.500.000’e ulaşacaktır.
Türkiye’de üretim yapan otomotiv markaları şöyledir.
• Fiat
• Volkswagen
• Peugeot
• Renault
• Ford
• Hyundai
• Toyota
• Isuzu
• Honda
• Mercedes-Benz - Şehirlerarası ve belediye tipi otobüsler, hafif, orta ağır ve ağır sınıf kamyonlar ve çekiciler
• Karsan – Minibüs, Otobüs
• BMC – Otobüs ve askeri araç.
Ama Türkiye’de otomotiv sanayisinden daha büyük olan otomotiv yan sanayisidir. Türkiye otomotiv yan sanayi, ana sanayisinin 3 katı kadar üretim yapmaktadır. İç pazardaki otomotiv ana sanayisine verdiği parçaların 3 katı kadar dünyadaki diğer otomotiv firmalarına ihracat yapmaktadır. Binlerce yan sanayi firması faaliyet göstermektedir. Otomotiv Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı sektördür. Türkiye’de üretilen otomobil ve ticari araçlarda kullanılan bağlantı elemanlarının %80’i iç piyasadaki üreticilerden tedarik edilmektedir. Dolayısıyla otomotivin Türkiye bağlantı elemanları sektörü için önemli çok büyüktür.
Türkiye’de otomotiv üretimi kadar güçlü olan diğer sektör beyaz eşyadır. Beyaz eşya ana ve yan sanayisi tüm dünyaya ihracat yapmaktadır. Arçelik, Vestel, BSH markalarının yaptığı üretim ve ihracat ile Avrupa’daki üretici en büyük 2 ülkeden biridir. Türkiye yaklaşık 30.000.000 adet beyaz eşya üretim kapasitesine sahiptir.
Türkiye’nin bu sektördeki rekabet avantajları ve Çin’e göre artıları nelerdir ?
Türkiye’nin Çin ile rekabet edebildiği en önemli konu özel ürün yapabilme yeteneği ve kapasitesidir. Ayrıca üretim hızı ve Avrupa pazarına lojistik olarak çok yakın olmasıdır. Biz Avrupa’nın en uzak köşesine 6 günde mal teslim edebiliyorken bu süre Çin’de 40 gündür. Biz daha düşük adetlerde üretim yapıp 1 ton bile sevkiyat yapabiliyorken, Çin’e en az 20 ton sipariş vermek zorundasınız. Türkiye’deki bağlantı elemanı üreticileri en son teknoloji makine, kalıp ve teçhizatlar kullanmaktadırlar. Bu durum üretim hızını, verimliliğini ve kalitesini artırmaktadır. Ayrıca firmalarımızın %80'i gerekli her türlü kalite standart belgelerine ve diğer gerekli belgelere sahiptir. Kalite mühendisliği gelişmiş durumdadır.
Türkiye’nin rekabet gücünü artıran en büyük unsur hammadde üretiminin ülkemizde yapılıyor olmasıdır. Üreticilerimiz %94 oranında yerli hammadde kullanmaktadırlar. Hammadde üretiminin yapılmaya başlanması BESİAD olarak bizim öncülüğümüzde başlamıştır. Demir çelik üreticileri ile yapılan görüşmeler sonucu vidalık ve civatalık tel üretiminin yapılmaya başlanması sağlanmıştır. Bağlantı elemanları üreticilerimiz bu sayede daha hızlı tel tedarik etmeye başladılar. Hammadde stoğu yapmak zorunda olmayan üreticilerimiz stok maliyeti ile de avantaj sağlamaktadır. İşçilik ve diğer maliyetlerde Çin’de artış durumdadır ve bu fiyatlarına da yansımaktadır. Hammadde üreticilerimiz iç pazar haricinde birçok ülkeye tel ihraç etmeye de başlamışlardır ve tel ihracatı rakamlarımız 1 milyon ton seviyelerine ulaşmıştır.
Bağlantı elemanları sektörünün geleceği hakkında ne söyleyebilirsiniz ?
Türkiye’nin bağlantı elemanı sektörünün geleceğinden umutluyum. Çünkü Türkiye bir sanayi ülkesidir ve iç piyasada sürekli büyüyen bir sanayi bulunmaktadır. Otomotiv, beyaz eşya, mobilya, ayakkabı, inşaat, makine gibi sektörlerde üretici olarak Avrupa’da sürekli ilk 3 ülke arasındayız.
Son zamanlarda çevre ülkelerimizde bazı karışıklıklar olduğu bir gerçeği var. Ancak bu durum sonsuza kadar devam etmeyecek. Belki önümüzdeki 10 yıl içinde 40-50 şehir yeniden inşaa edilecek ve buralarda 150-200 milyon insanın hayat standardına uygun yeni şehirler oluşacak. Bu durumda en önemli rol Türkiye’de olacaktır.
Türkiye olarak kaynaklarımızı doğru kullanırsak, eğitimli iş gücüne önem verirsek, doğru yatırımlar yaparsak önü çok açık ve umutlu bir ülkedir.
