2014 yılında dünyanın yüzey işlem çözümlerinde en büyük firmalarından biri olan Rösler Group ile birleşen Kromaş ’ın kuruluş hikâyesinden bahseder misiniz?
Kromaş, Türkiye’nin ilk yüzey işlem firmalarından bir tanesi olarak 1991 yılında İstanbul’da kurulmuştur. Türkiye’de yaklaşık 25 yıla yakın bir süre yüzey işlem konusunda çok başarılı işlere imza attıktan sonra 2014 yılında yüzey işlem konusunda dünyanın en büyük firmalarından biri olan Alman Rösler Group firması tarafından stratejik bir satın alma kararı ile alınmıştır. Rösler Group ise Almanya merkezli ve globalde 13 farklı ülkede uzmanlaşmış alanlarda (havacılık, medikal, eklemeli üretim, vb) üretim firmaları olan yüzey işlem konusunda dünyanın lider firmalarından bir tanesidir. Bu stratejik satın alma sonrasında Rösler, daha önce yaptığı diğer stratejik satın alma operasyonlarından farklı olarak “Kromaş” markasını korudu, Rösler markasına çevirmedi. Bu tamamlayıcı marka stratejisi ile ikinci bir marka olarak “Kromaş” ın da gücünü arkasına alarak hem Türkiye’de hem de globalde pozisyonunu güçlendirdi.
Kromaş olarak da biz de Türkiye’de bu iki lider yüzey işlem markasını (Rösler ve Kromaş) yönetiyor ve bu çatı altında müşterilerimize yüzey işlem çözümleri sunuyoruz. Ayrıca yurtdışına “Kromaş” markası ile ürettiğimiz yüzey işlem sarf malzeme ve makinelerini ihraç ediyoruz.
Ürünleri 5 kıtada, 87 ülkede, 10.000’in üzerinde fabrikada kullanılan Kromaş ‘ın misyon ve vizyonundan bahseder misiniz?
Kromaş olarak biz, misyon ve vizyon kavramlarının içeriğini oluştururken basit, anlaşılır fakat anlamlı ifadeler çıkarmaya çalıştık. Bu kavramları duvarlarda yazılı ama sahiplenilmemiş süslü ifadelerden çok basit sade ve anlaşılır hale getirip varlığımızı, kuruluş amacımızı, geleceğimizi ve hayallerimizi anlattık.
Bizim neden var olduğumuzu ve amacımızı anlatan misyonumuz temelde “müşterilerimizin yaşamlarına değer ve anlam katacak daha güzel yüzeyler üretmek.” Bunu yaparken de ürettiğimiz teknolojilerde çevreye ve insana duyarlılığımızın ön planda olması bizim için çok önemli.
Bizim hedeflerimizi ve geleceğimizi anlatan vizyonumuz ise “hayatın her alanında daha güzel yüzeyler üretilmesine katkıda bulunan, yüzey işlem teknolojileri geliştiren Türkiye’nin lider, Avrupa’nın önde gelen firmalarından biri olmak.”
Biz tüm stratejimizi, organizasyonumuzu ve süreçlerimizi en önemli şey üzerine “Müşteri memnuniyeti” üzerine kuruyor ve yapılandırıyoruz.
“Yaşam için daha iyi yüzeyler” sloganını kurum felsefesi haline getiren Kromaş‘ın ürün ve hizmetleri arasında neler yer alıyor?
“Yaşam için daha iyi yüzeyler” bizim çok sevdiğimiz ve içselleştirdiğimiz mottomuz. Bunu “Hayatın her alanında” mottomuz ile birleştiriyor ve aslında hayatın her alanında yaşam için daha güzel yüzeyler sunmak için çalışıyoruz. Çünkü yaptığımız iş, ürettiğimiz teknoloji ve ürünler ile verdiğimiz hizmet, kuyumculuktaki estetikten medikaldeki tedavi araçlarına, savunma sektöründeki teknolojiden otomotivdeki gelişmelere, antik mermer dokunuşlarından mutfak sektöründeki gastronomiye her alana dokunuyor.
Faaliyet alanlarımızdan bahsetmeden önce, Yüzey İşlemin ne olduğunda kısaca bahsedecek olursak sanırım konu daha iyi anlaşılacaktır. Parçalar, son kullanım amaçlarına göre beklenilen estetik ya da performansı karşılaması için yüzey işlem prosesine tabi tutulurlar. Bu proses parçadan beklentiye göre farklılık gösterir. Kuyumculuk sektöründe parçalardan beklenti parlak ve şık görülmesidir, medikal sektörde pürüzsüz olması ve vücudun bunu kabul etmesidir. Üretilen bir parçada beklenti, üretim kalıntılarının (çapak, vb) kalmaması iken mermer sektöründe beklenti mermer parçalarına antik ve estetik görüntü verilmesidir. Bir diğer örnek ise son dönemde üretim hayatımıza giren ve geleceğim üretim teknolojisi olarak bilinen Eklemeli Üretim teknolojisi yani daha bilinen adıyla 3D Printing. Burada yüzey işlem beklentisi ise parçada eklemeli üretimden kaynaklı yüzey pürüzlülüklerini gidermek ve support adı verilen parça destekleyicilerini ortadan kaldırmaktır. Aslında özetle, herhangi parça yüzeyine bir özellik (parlaklık, pürüzsüzlük, matlık, eskitilmiş görüntü, vb.) kazandırmak istiyorsanız yüzey işlem konusu ile ilgili mutlaka bir çalışma yapmanız gerekmektedir. Biz de işte tam o noktada müşterilerimizle buluşuyoruz.
Birçok müşterimiz ile ilişkimiz hasta doktor ilişkisi gibi. Parçası ile problemi olan ya da parça yüzeyi konusunda isteği olan müşterilerimiz parçalarıyla bize gelir, beklentilerini söyler. Bizler de test merkezlerimizde çalışır, müşterilerimize en uygun reçeteyi hazırlarız. Yani en uygun makine ve binlerce sarf (aşındırıcı, parlatıcı) arasından en uygun çözümü kendilerine sunarız. Aslında Kromaş olarak biz, birçok farklı sektöre yüzey işlem makine ve çözümleri sunarak onların müşterilerine en hassas, parlak, pürüzsüz ya da antik parçalar üretmelerine yardımcı olmaya çalışıyoruz.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında çok sayıda sektöre yüzey işlem teknolojileri konusunda makine, sarf ve hizmetlerimizi sunduğumuzu söyleyebilirim. Öncelikli sektörlerimiz arasında otomotiv ana ve yan sanayi, savunma havacılık, döküm-dövme, medikal, kuyumculuk, tekstil aksesuarları, gözlük, mobilya aksesuarları, mermer, eklemeli üretim (3D Printing), mutfak gereçleri, bağlantı elemanları vb. sayabiliriz. Biz bu sektörde üretim yapan firmalara, parçalarının kullanım öncesi istedikleri özellikleri kazanması için makineler üretiyor ve prosesler geliştiriyoruz.
Son dönemde algımızın değişmesine neden olan ve özellikle bizi mutlu ve motive eden bir noktaya da değinmek istiyorum. Yaptığımız iş aslında mekanik bir iş olarak görülebilir. Nitekim biz de son birkaç yıl hariç resme böyle bakıyorduk. Fakat artık kendimizi sadece yüzey işlem makineleri ve çözümleri üreten bir firma olarak görmüyoruz. İnsanların hayatlarına ve duygularına dokunan bir firma olarak görüyor ve hissediyoruz. Yani, makine ve teknolojilerimizin evlenme teklifi yapan bir erkeğin sevgilisine sunduğu yüzüğün parlaklığında, sevdiklerine lezzetli yemekler yapan bir kadının tuttuğu tencere kuplarının pürüzsüzlüğünde, çocuğunu giydiren bir annenin iliklediği düğmede, karşısındakine sevgiyle bakan gözler üzerindeki gözlüklerde, evde aldığı yeni mobilyayı heyecanla toplamaya çalışan birinin sıktığı cıvatada, ailece mutlulukla oynanan oyunlardaki oyuncaklarda, keyifli bir sofrada yemek yenirken tutulan çatal bıçaklarda kullanıldığını bilmek bize ayrı bir heyecan ve mutluluk kaynağı oluyor. O yüzden “hayatın her alanındayız” diyoruz ve “insanların hayatlarına dokunmak” bizi gelir tablolarındaki rakamlardan daha mutlu ve motive ediyor.
Geçtiğimiz yıl (2021) pandemiye rağmen gerçekleştirdiği ihracat oranıyla sektöründe öncü şirketler arasında yer alan Kromaş‘ın yatırımlarından bahseder misiniz?
2021 yılında pandemiye rağmen satışlarımızda oldukça yüksek bir büyüme yaşamadık. Son 6 yıla baktığımızda ise pandemi dönemine rağmen sürekli ve sürdürülebilir bir büyüme grafiği sergiliyoruz. Bu gelişimimizi, müşterilerimizin bize olan güveninin bir sonucu olarak görüyoruz. Bu, bizi hem motive ediyor, heyecanlandırıyor hem de müşterilerimize karşı olan sorumluluğumuzu arttırıyor. Ciromuz dönemde (2015-2020) EUR olarak 3 kata yakın büyüdü ve ihracat oranımız %25’lerden %40 seviyelerine geldi, hatta 2021 yılında ihracatımız %40’ın üzerine çıktı. Bu 5 yıllık dönemde yirmiden fazla ülkede bayi ağı oluşturduk ve güçlendirdik. Bu dönemde SAP ERP sistemimizi kurduk, kurumsal dönüşüm adımlarımızı atmaya başladık, yalın ve dijital dönüşüm programımızı başlattık, donanımlı bir test merkezi kurduk ve müşterilerimizin yüzey işlem ile ilgili tüm taleplerine deneyimli ekiplerimizle cevap veriyoruz.
2021 yılında uzun zamandır planladığımız yeni fabrikaya taşınma planlarımızı hayata geçirdik. Şu anda 15 bin metrekaresi üretim sahası olmak üzere modern bir tesiste üretimimizi sürdürüyoruz. Çok sayıda yeni üretim ekipmanı ile üretim yeteneklerimizi güçlendirerek kapasitemizi eski fabrikamıza göre 2 katına yakın oranda arttırdık.
Bu yılı da yani 2021 yılını da geçen yıla göre ihracatta %40 üzerinde bir oran ve toplamda da EUR bazında %30 cirosal bir büyüme ile kapatıyoruz.
Sosyal Sorumluluk projelerine nasıl bakıyorsunuz ve sosyal sorumluluk çalışmalarınız hakkında bilgi paylaşır mısınız?
Şirketler artık sadece karlılık ve ciroları ile değil yaptıkları sosyal sorumluluk projeleri ve topluma kattıkları değer ile de sorgulanıp değerlendiriliyorlar. Ayrıca çalışanlarınızın da size bakış açıları değişiyor. Sizi sadece kar ve ciro hedefleyen bir şirket olarak görmeyip aidiyet duyguları güçleniyor. Çok bilinen firma olmak her zaman istenildiği kadar iyi bir durum olmayabilir. Yani biliniyor olmanızdan çok nasıl biliniyor olduğunuz ve toplumdan sempati almanız önemlidir. Bunu da sadece reklam vererek değil, severek ve isteyerek topluma dokunarak yapabilirsiniz.
Biz Kromaş olarak öncelikle çevreye duyarlı bir firmayız ve bunu iyileştirmeye çalışıyoruz. Bu duyarlılığımızı hem ürettiğimiz makinelerde ve sarf malzemelerde hem de bunları üretirken oluşturduğumuz karbon izimizde gösteriyoruz. Çevreye duyarlı bir üretim belgelendirme sistemi olan ISO 14001 belgemiz ile üretim adımlarında oluşan atıkları kontrol ve minimize ediyoruz. Ürettiğimiz Arıtma sistemleri ile proses suyunun defalarca kullanımını sağlayıp hem sudan çok ciddi tasarruf ediyoruz hem de çok daha az kimyasal kullanımına imkan veriyoruz.
Ayrıca son dönemde Rösler’in geliştirdiği atık plastikten üretilen sarf malzemeler, plastik geri kazanımı konusunda bizim için çok önemli bir proje. Proses zamanını ve yüzey kalitesini iyileştirmek ile kalmayıp aynı zamanda doğada yüzlerce yılda çürümeyen plastikleri tekrar tekrar kullanıma sunmuş oluyoruz. EcoShape dediğimiz bu aşındırıcılar bize doğaya daha saygılı olmamızı hatırlatıyorlar.
Gençler ve onların gelişimine katkıda bulunan sporlar ve ilgi alanlarını çok önemsiyoruz. 2021 yılında Tekirdağ Yelken İhtisas Kulübü ile yapmış olduğumuz tekstil sponsorluk anlaşması ile genç sporcularımıza bir nebze de olsa katkıda bulunmaya çalıştık. Genç bir ekip ile çok arzulu bir hocanın kısıtlı imkanlarla ne kadar başarılı olabildiklerini gördüğümüzde bu bize daha da mutluluk ve keyif verdi. Birçok yarış sonunda yanlarında olmaya çalıştığımız Tekirdağ Yelken Kulübün gençlerinin, çok büyük imkan ve bütçelerle bu işi yapan takımların önünde azimle mücadelelerini ve yarış sonu birincilik kürsüsünde kupa kaldırdıklarını onlar gibi hayatta sadece imkanlar değil arzulu olmak, istemek ve takım olmanın ne kadar önemli olduğunu bir kere daha gördük. Spora destek, gençlere destek aslında sosyal sorumluluk değil, sosyal zorunluluk projesi olmalı. Sadece bilgisayar başında geçen saatler değil, spora ayrılan saatler ve ortak mücadele ruhu onlara verilebilecek en güzel hediye. Onlar bizim geleceğimiz ve biz bu tip sosyal konuların içinde olmaktan çok mutlu oluyoruz.
Dünyada değişim yaratmadık alan bırakmayan dijitalleşmeden sektörel anlamda Kromaş nasıl yararlanmakta?
Dijital dönüşüm ya da diğer adıyla dijital transformasyon son dönemlerin adını hak eder boyuttaki en önemli sanayi kavramlarından biri. Bu dönüşümü tamamlamayan ya da bu dönüşüm süreçlerine başlamayan firmaların kısa ve orta vadede ayakta kalmaları maalesef mümkün değil.
Aslında sanayi için olmazsa olmaz yakın gelecekteki 3 kritik eşik:
• Dijital dönüşümün tamamlanması
• Yapay zeka kullanımı
• Endüstri 4.0 dünyasına geçiş
Bu değişim ve gelişim ile mücadele eden şirketlerin rekabet, müşteri memnuniyeti, üretim hızı, maliyet, inovasyon vb birçok konuda bunları kullananlara göre yarış dışında kalacakları oldukça net.
Yüzey işlem sektörünü ele alırsak, bu alan Türkiye ve dünyada hızlı gelişen bir alan. Aslında Yüzey işlem başlı başına bir sektör değil her sektörün, sanayi kolunun üretim zincirindeki son halkası. Zaten İngilizce de buna “Post Process” yani son işlem deniyor. Anlamı hangi üretim teknolojisini kullanırsanız kullanın, son adımda bir yüzey işlem sürecinden geçiyorsunuz. Dolayısıyla, her sektöre dokunan bir sektörün de gelişmesi ve teknolojiyi yakalaması olmazsa olmaz bir gereklilik.
Kromaş olarak biz, dijitalleşmeyi kapsayan sanayi gelişim sürecimizi yetkin ve etkin bir ekiple teknolojik gelişmeleri aktif takip ederek, şirketimize uygulayarak ve şirketimize yarattığı değeri izleyerek yönetiyoruz.
Yalın üretim çatısı altında çalışmalarımızı 5S, İş ve Malzeme Akışı Analizleri, etkin Obeya toplantıları ve birçok diğer Yalın Üretim adımlarını yürüterek, verimliliğimiz arttırmak adına devam ettiriyoruz. 2021 yılında başladığımız ve pilot çalışmaları devam eden E-Kanban projemiz ise dijital dönüşüm konusundaki örnek çalışmalarımızdan biri. Burada manuel kartlarla akan üretim planları, malzeme ve bilgi hareketlerini dijital hale çevirip yönetiyor, iş emirleri teyitlerini sahada SAP ile entegre veriyor, duruşları analiz ediyor ve gerekli yerlere dijital kalite kapıları koyuyoruz. Geçen yıl oluşturduğumuz EYS (Entegre Yönetim Sistemi) bölümü ile tüm süreçlerimizin ve süreç göstergelerimizin kontrolünü yapıyor, her bölümün göstergelerini aktif takip ederek sürekli gelişim stratejimizi şirketin tüm kanallarında hayata geçiriyoruz.
Dünya halen covid-19 pandemisiyle boğuşurken Kromaş bu süreçten nasıl etkilendi, 2021 hedeflerinizin ne kadarını gerçekleştirebildiniz, 2022 hedefleriniz arasında neler yer almakta?
2020 yılında başlayan pandemi süreci bize bu dönemde çok şey öğretti. Özellikle enerjimizi, iç verimlilik, yalın dönüşüm, üretimden veri toplama ve analiz, IK projeleri, süreçlerle yönetim, dijital dönüşüm projeleri, yeni ArGe ve ürün geliştirme projeleri gibi konulara ayırdık.
Böylece hem pandemi öncesi yoğunluktan bakamadığımız önemli konuları gündemimize alma hem de pandemi sonrası zor olacak rekabet dönemine hazırlanma imkanımız oldu. Yeni normal yani daha dijital dünya, bize fiziki hareketliliğin bu kadar gerekli ve elzem olmadığını, %70-80 verimle de olsa dünyanın her yerinde verimli online görüşme ve toplantılar yapabileceğimizi gösterdi.
Eğitim bizim için son derece önemli bir konu. Pandeminin ağır etkisinde geçen 2020’de çalışanlarımıza mesleki ve kişisel gelişimleri için çok sayıda online eğitim imkanı sunduk. 2021 yılında daha çok hibrit eğitim ve çalışmalar yaptık. Hem online eğitim imkanlarından faydalandık hem de fiziki ve duygusal temasın etkisinden de kopmamaya çalıştık.
Arge konusunda ise önemli yeni makine projelerini tamamladık ve ilgili sektörlerin kullanımına sunduk. Bunlar arasında çok hassas parçalar için geliştirdiğimiz ve özellikle kuyumculuk sektörü için önemli olan özel seramik ringli makineler ile farklı kapasite ve fonksiyonlarda birçok yeni tip yüzey işlem makinesi mevcut.
2021 yılı itibarı ile hızla toparlanan iç ve dış talep ile bu yılı %30’luk bir EUR büyüme ile kapatacağız. İhracat oranımız %40’ların üzerine çıktı. 2022 yılı hedeflerimizi de pazar liderliğimizi koruyacak şekilde iddialı büyüme oranları ile hazırladık. 2022 yılı son iki yılda attığımız birçok gelişim adımının sonuçlarını almaya başlayacağımız ve bizi 2025 hedeflerimize taşıyacak en önemli eşik. 2022 yılının ayrı bir özelliği de ciro olarak ilk kez 10 milyon EUR üzerinde bir hedef koymamızdır.
Kromaş olarak şunu çok iyi biliyoruz, eğer güçlü bir büyüme öngörüyorsak başarı hikayemizi bizi oraya götürecek yeni argümanlarla yazmamız, tüm süreçlerimizin tam ortasına müşterilerimizi koymamız gerek. Onların memnuniyetini sağlamak, beklentilerine fazlasıyla cevap vermek büyüme için koyduğunuz tüm yüksek bariyerleri aşabilecek tek desteğimiz olacak. Biz de rotamızı Türkiye’nin Lider Yüzey İşlem firması olarak müşterimize değer katan bu yeni ve değerli kavramlarla şekillendiriyoruz.